Panait İstrati fırtınalı bir yüzyılın tanığıydı. Hanedanlıkların
sarsılıp dağıldığı, iktidarların altüst
olduğu, savaşların, büyük ekonomik krizlerin
kapıda beklediği bir çağda, savrulmuş,
acı çeken, dibe vurmuş insanların masalcı-
sıydı. Onun öykülerinde hayat, en karanlık çukurda
bile bir yandan tadına doyulmayacak bir
serüven, bir yandan da kalemlerin yazmakta
güçlük çektikleri bir trajedi olarak çıkar karşı-
mıza. Bir dönem sosyalist hareket içinde yer
almış olan İstrati, politikanın kurtarıcı misyonundan
kuşku duymuş, bu dünyayı ister Mı-
sır güneşinin altında ister Romanya karlarının
donduruculuğunda olsun, bir tür çilenin, bireysel
direnmenin sahnesi olarak sunmuştur.
İstrati'de savrulma ile arayış iç içe geçmiştir.
Bu arayışta İstanbul'un yanı sıra, o dönemde
Osmanlı topraklarında oldukları için kendi tarih
ve kültürümüzden yansımalar taşıyan bir-
çok Akdeniz kıyı kentinin ışıklı, sıcak kıyılarında
dolaşmaların şiirini de buluyoruz.