Panait İstrati'nin kahramanları, taşranın, kenar mahallelerin en yoksul en kendine özgü kişileridir. Ama İstrati dünyasında toplumsal ve ekonomik koşullarla birlikte tarihsellik de ölü bir fon olarak çıkar karşımıza. Onun kişileri için bu dünya bir sınav alanıdır. Aşkı cinselliğe tercih eden, kendilerine meydan okuyan doğayı, salgın hastalıkları, felaketleri, kıtlıkları, büyük bir sınavın parçası gibi gören; hayatı, varoluşu derinde bir yerde temellendiren bu insanlar, dinsel çileciliğin ucundaki soyut bir özgürlüğün peşindedirler sanki. Bu da onları, Sait Faik öykülerindeki temel insanlık duygusunu arayan ve bu arayıştan sosyal dünyanın belirleyici etkisini tamamen yalıtmayan insanlardan iyice farklı kılar.