Şeyh Şamil'in naibi olarak herkes tarafından tanınan, gerçek bir tarihsel şahsiyet olan Hacı Murat'ın son günlerini anlatan bu eseri tarihsel bir roman saymak mümkündür. Tolstoy'un ölümünden sonra yayımla-nan Hacı Murat'da, anlatılan olayların çok büyük bir kısmında, Rus resmi kaynaklarına neredeyse harfi- yen bağlı bir anlatım söz konusudur. Ama işin esas büyüleyici yanı şudur ki, burada okuduğumuz Hacı Murat, tarihi bir belgede anlatılan, komutan veya asi- den ziyade, insanın aklına Homeros'un kişilerini geti-ren efsanevi bir kahraman gibidir.